Je darmen zijn belangrijker dan je misschien denkt. Ze hebben namelijk meer taken dan alleen het creëren van ontlasting. Daarom leggen we in deze blog uit wat het darmmicrobioom is en waarom een evenwichtig darmmicrobioom zo belangrijk is!
Wat is het darmmicrobioom?
Het darmmicrobioom is een verzamelnaam voor alle bacteriën, virussen en schimmels die in je darmen leven. Iedereen heeft zijn eigen unieke darmmicrobioom, net als een persoonlijke vingerafdruk. Deze micro-organismen helpen je lichaam bij verschillende belangrijke taken. Een gezond en evenwichtig microbioom draagt bij aan een goede darmgezondheid. Als dit verstoord raakt, kan dit zorgen voor allerlei vervelende gezondheidsklachten.
Functies van het darmmicrobioom
Je darmmicrobioom heeft meerdere belangrijke taken. Het helpt je lichaam namelijk bij onderstaande onderdelen:
- Spijsvertering: het helpt bij het afbreken van voedsel, zodat je lichaam deze voedingsstoffen kan opnemen.
- Immuunsysteem: het helpt je lichaam om zich te beschermen tegen ziekteverwekkers en te verdedigen tegen schadelijke indringers.
- Hersenen: er is steeds meer bewijs dat je darmmicrobioom invloed kan hebben op de ontwikkeling van je hersenen en veranderingen in je gemoedstoestand.1
Het verband tussen je darmen en immuunsysteem
Het immuunsysteem, ook wel afweersysteem genoemd, is het verdedigingsmechanisme van ons lichaam. Je immuunsysteem bestaat uit verschillende cellen en componenten die je beschermen tegen allerlei soorten problemen. De micro-organismen die in je darmen leven, spelen een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het immuunsysteem. Deze ontwikkeling begint al tijdens de geboorte en bij het binnenkrijgen van moedermelk.1
Je darmmicrobioom kan invloed hebben op de ontwikkeling van je immuunsysteem en de immuunrespons, oftewel de reactie van je afweersysteem op bepaalde indringers, beïnvloeden. Maar het immuunsysteem kan andersom ook de samenstelling van je darmmicrobioom beïnvloeden door het produceren van afweermechanismen zoals slijm, antimicrobiële peptiden en antilichamen. Als dit samenspel niet goed werkt, kan dit gevolgen hebben voor je gezondheid.1
Maar hoe communiceren je darmen en immuunsysteem?
De goede bacteriën in je darmen helpen je immuunsysteem om te herkennen wat schadelijk is en wat niet. Ze geven signalen af aan je immuuncellen, die vervolgens reageren om je lichaam te beschermen tegen schadelijke indringers. Door deze samenwerking wordt voorkomen dat potentieel schadelijke bacteriën en ziekteverwekkers je afweer doorbreken.1 Je darmmicrobioom en je immuunsysteem werken dus nauw samen om je gezond te houden en te voorkomen dat jij een griepje oploopt.
De connectie tussen je darmmicrobioom en je hersenen
Er is steeds meer bewijs dat je darmmicrobioom ook invloed heeft op je hersenen. Die connectie noemen we de ‘hersen-darm-as’. Deze verbinding zorgt ervoor dat je darmmicrobioom en je hersenen met elkaar kunnen communiceren.
De samenwerking tussen je darmen en hersenen gebeurt via verschillende systemen in je lichaam, zoals het zenuwstelsel, de HPA-as (systeem dat betrokken is bij onze reactie op stress) en het immuunsysteem. Deze systemen communiceren met elkaar via hormonen, immuunfactoren en zenuwsignalen. Hierdoor kan het darmmicrobioom invloed hebben op je stemming, geheugen en zelfs je gedrag.1
Het effect van een verstoord darmmicrobioom op je hersenen
Je hersen-darm-as wordt beïnvloed door de vele micro-organismen in je darmmicrobioom, die een belangrijke rol spelen in de communicatie tussen je hersenen en darmen. Wanneer het evenwicht van je darmbacteriën verstoord raakt, kan dit dan ook gevolgen hebben voor je hersenen. Onderzoek suggereert dat een verstoord darmmicrobioom een verband heeft met diverse neurologische ontwikkelingsstoornissen en veranderingen in je gemoedstoestand.1 Daarnaast wordt er een verband gezien tussen verstoringen in de hersen-darm-as en diverse darmklachten1 Het is dus ook voor je hersenen belangrijk om te zorgen voor een gezond en evenwichtig darmmicrobioom.
Welke factoren hebben invloed op je darmmicrobioom?
Er zijn verschillende factoren die je darmmicrobioom in de war kunnen schoppen. Zo kunnen onder andere onderstaande factoren invloed hebben op je darmen:
- Genetische achtergrond: Je genetische achtergrond speelt een belangrijke rol in het vormen van je darmmicrobioom.2
- Voeding: Je voedingskeuzes beïnvloeden de samenstelling van je darmbacteriën. Onderzoek laat zien dat deze veranderingen binnen 24 uur al zichtbaar zijn.2
- Leeftijd: Ons darmmicrobioom verandert naarmate we ouder worden.2
- Gebruik van antibiotica: Antibiotica kunnen zowel goede als slechte bacteriën in je darmen doden. Hierdoor kan de samenstelling verstoord raken.2
- Hygiëne: Onderzoek suggereert dat er een verband is tussen een verminderde blootstelling aan bacteriën en een toename van allergieën. Dit kan te maken hebben met het darmmicrobioom.2
- Aandoeningen: Er bestaat een verband tussen sommige aandoeningen en hoe jouw darmmicrobioom eruitziet.2
- Geografische locatie en omgeving:Dit komt voornamelijk door verschillen in dieet tussen diverse bevolkingsgroepen.2
- Stress: Stress kan het evenwicht van je darmbacteriën veranderen. Zelfs als je maar een korte stressvolle periode ervaart.3
Deze factoren beïnvloeden allemaal de samenstelling en diversiteit van jouw darmmicrobioom, wat dus ook weer van invloed is op je immuunsysteem en je hersenen. Maar wist je dat je darmmicrobioom zelfs invloed heeft op de gezondheid van je huid? Je leest hier alles over in onze blog: Wat is de relatie tussen je darmgezondheid en je huid?
Zo bevorder jij de gezondheid van je darmen
We kunnen wel stellen dat het erg belangrijk is om te zorgen voor een gezond en evenwichtig darmmicrobioom. Maar hoe bevorder je de gezondheid van je darmen? Nou, zo!
- Een gezond dieetmet veel groente, fruit en volkoren granen. Beperk hierbij de inname van vetten en suikers.
- Prebiotica, oftewel voedingsmiddelen die de groei van goede bacteriën in je darmen stimuleren. Meestal zijn dit voedingsmiddelen met veel vezels, zoals graanproducten, peulvruchten en diverse soorten groente en fruit.
- Probioticazijn goede bacteriën die van nature in je darmen voorkomen en een positief effect hebben op je darmgezondheid.4 Je leest alle voordelen van deze bacteriën en voedingsmiddelen waar ze in voorkomen in onze blog: Wat zijn de voordelen van probiotica volgens de wetenschap?
- Stop met rokenen niet teveel alcohol
- Beweeg Maak elke dag bijvoorbeeld een wandeling tijdens je lunchpauze.
- Ook het verminderen van stresskan jouw darmgezondheid positief beïnvloeden!4
Wil je meer weten over het verbeteren van je darmgezondheid? Je leest het in onze blog: Verbeter je darmgezondheid in 9 stappen.
Het belang van een evenwichtig darmmicrobioom
Een evenwichtig darmmicrobioom speelt een belangrijke rol bij je immuunsysteem en een goed functionerende hersen-darm-as. Om de gezondheid van je darmen én je hersenen en immuunsysteem te bevorderen, is een gezonde levensstijl met een evenwichtig dieet, voldoende beweging en weinig stress erg belangrijk. Door aandacht te besteden aan onze darmgezondheid, dragen we ook bij aan onze algehele gezondheid. Geef je darmen voortaan dus wat meer liefde!
