Een kapotte huid kan de beste overkomen, wanneer je iets te lang in de zon hebt vertoefd, of wanneer je met je vinger langs iets scherps bent gekomen. De huid moet nu herstellen; hoe gaat dat in z´n werk, en hoe kun je dat proces ondersteunen? Je leest het hier!
Het herstel van een kapotte huid
Je huid bestaat uit drie huidlagen: de opperhuid, de lederhuid en het onderhuids bindweefsel. De opperhuid, de bovenste huidlaag, vernieuwt zichzelf continue. De bovenste laag van de opperhuid (die ook weer vijf lagen heeft) is de hoornlaag en bestaat uit dode huidcellen die een beschermende functie hebben.
Deze dode huidcellen vallen continue van het lichaam af als huidschilfers waarna er weer een nieuwe laag huidcellen naar boven komt. Dit proces noemen we regeneratie, en vindt ook plaats op het moment dat de huid beschadigd raakt.
Regeneratie betekent letterlijk: vervangen of opnieuw vormen. En dat is precies wat een kapotte huid nodig heeft. Regeneratie betekent in dit geval de natuurlijke vervanging van lichaamscellen. De oude of beschadigde cellen worden vervangen door nieuwe cellen. Niet alleen de huid doet dit trouwens, ook je lever is in staat tot regeneratie. Raakt dus een deel van je lever aangetast of beschadigd, dan groeit dit vanzelf weer aan!
Herstel van een wond
Een wond is een uiting van een kapotte huid. Hoe dieper de wond, hoe meer lagen van de huid beschadigd zijn. Bij een kleine wond, zoals een schaafwond of een eerstegraads verbranding, is vaak alleen de opperhuid beschadigd. Hier ontstaat geen bloeding en je houdt er geen litteken aan over.
Een dieper gelegen wond die zowel de opperhuid als de lederhuid beschadigt, zoals een diepere schaafwond, zal wel bloeden. Een litteken houd je hier gelukkig nog niet aan over.
Wanneer de wond nog dieper ligt en ook het onderhuids bindweefsel beschadigt, kunnen onderliggende spieren en botten ook beschadigd zijn. Dit zie je bij bijvoorbeeld derdegraads brandwonden en of verwonding van bijvoorbeeld een heftige valpartij. In dit geval houdt je altijd een litteken over aan je kapotte huid.
Hoe ondersteun je het herstellend vermogen van de huid?
Het herstel van een kapotte huid heeft ten eerste tijd en geduld nodig. Gelukkig zijn er daarnaast nog een aantal dingen die je kunt doen om dit proces te ondersteunen.
1. Blijf van je wond af
Het lijkt de simpelste tip, maar wanneer die wond begint te jeuken, is het moeilijk er niet even aan te krabben. Probeer dit toch te vermijden, anders krab je straks de wond weer open of erger: richt je nog meer schade aan.
2. Vermijd de zon
Laten we vooropstellen dat een litteken niet mooi of lelijk is, en ze je ook maken tot wie je bent. Nieuwe littekens zijn gevoelig voor donkere pigmentatie wanneer ze worden blootgesteld aan UV-straling. Daarnaast kan blootstelling aan UV-straling de huid ook beschadigen, en dat is nou juist wat de kapotte huid even níét nodig heeft.
3. Eet voeding voor je huid
Een gezonde huid en goed herstel is afhankelijk van voedingsstoffen. Nutriënten die de huid van binnenuit voeden en het herstellend vermogen van de huid ondersteunen zijn:*
- Biotine (vitamine B8): vind je in eieren, zuivel, sojaproducten, lever, noten, pitten en pinda’s.
- Jodium: vind je in brood, zeewier, vis, eieren, kaas, yoghurt en mosselen.
- Koper: vind je in schaal- en schelpdieren, lever, noten, zaden, peulvruchten en cacao.
- Niacine (vitamine B3): vind je in vis, vlees en volkoren graanproducten.
- Riboflavine (vitamine B2): vind je vooral in zuivelproducten en vlees, maar ook in groente, fruit, brood en graanproducten.
- Vitamine A: vind je met name in zuivel, boter, eieren, vette vis, lever, wortels, zoete aardappel, pompoen en meloen.
- Vitamine C: vind je met name in citrusvruchten, aardbeien, bessen, kiwi, aardappel, koolsoorten en rode paprika.
- Zink: vind je veel in vlees, schaal- en schelpdieren zoals oesters, peulvruchten, havermout, asperges, spinazie, noten en zaden.
Voor meer tips voor de huidverzorging van binnenuit lees je onze blog Welk eten is goed voor je huid?
4. Voorzie je lichaam van voldoende brandstof
Een kapotte huid herstellen of wondgenezing kost energie. Zorg daarom dat je voldoende eiwitten, koolhydraten en vetten eet om brandstof binnen te krijgen. Dit is dus niet het moment voor een calorietekort!
5. Beweeg
Regelmatig bewegen en sporten zorgt voor een goede bloedcirculatie. En je bloed vervoert belangrijke voedingsstoffen naar de juiste plekken in het lichaam, zo ook de nutriënten die herstellend vermogen van de huid ondersteunen!
6. Blijf gehydrateerd
Dit betekent niet alleen dat je voldoende water moet drinken (water is een belangrijk onderdeel van je bloed) , maar ook dat een vochtige omgeving beter is voor het herstel van een kapotte huid dan een droge omgeving.1 Je voorkomt een droge omgeving door de verwarming niet te hoog te zetten, de airco even uit te laten en door je woonomgeving te vullen met kamerplanten met grote, groene bladeren. Staat nog gezellig ook!
*Op basis van goedgekeurde gezondheidsclaims.
Referenties:
- Ousey, K., Cutting, K. F., Rogers, A. A., & Rippon, M. G. (2016). The importance of hydration in wound healing: reinvigorating the clinical perspective. Journal of wound care, 25(3), 122–130.
